Saturday, October 15, 2022

වෝක් ලිබරලිස්ම් කියන්නේ නව වික්ටෝරියානු සංස්කෲතියකට

එකදාස් හයසිය හත්සිය ගනන් වල බිරිතානිය කියන්නෙ අමුතුම සංස්කෲතියක්. එකදාස් පන්සිය ගණන් විතර වෙනකම් කතෝලික පල්ලියේ දැඩි ග්‍රහණය අස්සෙ හැදිලා සංස්කෲතිකව පාලනය වෙලා ඒ නිසාම රජාටත් ඩිවෝස් වෙන්න බැරුව ගිහින් අග බිසවගෙ බෙල්ල කපල මිස නිදහස් වෙන්න බැරි නිසා රජා පනිනව පල්ලි ගැටෙන් එලියට. ඒ පාර එක්දාස් හයසිය ගනන් වල ඔය ට්‍රාන්සිශන් එකේ හැල හැප්පීම් සහ ලිබරල් චින්තනයේ ඉතාම මූලික අවස්තා නිස ලේ හලාගෙන මිනි මරාගෙන ඉවර වෙලා අන්තිමේ සෙට්ල් වෙන්නෙ සැහෙන නිදහස් සංස්කෲතියකට. ඔය නිරුවත ලිංගිකත්වය ආදී දේවල් ගැන සැහෙන (සාපෙක්ශව) ලිබරල් සමාජයක්.

ඔන්න ඕක ඉස්මුරුත්තාවට යන ගානට එනකොට සමාජෙ උඩ ස්තරයෙන් එනව පියුරිටන් වැඩසටහනක්. ඒ පියුරිටන් වැඩසටහන තමා සංස්ක්රූතික සීමා නැවත ස්තාපනය කරන්නෙ. ඒ වගේම සුලු වරදක් කලත් දඩුවම් කරන්නෙ (ඒ දඩුවම් නිසා තමා හිරගෙවල් පිරෙන්නෙ හා ඉඩ නැතුව ඔස්ට්‍රෙලියාව එලිමහන් හිර කදවුරක් වෙන්නෙ). ඔය බ්‍රිට්ටා නීතියට අකුරට ජීවත් වෙන්න පුරුදු වන්නෙ මෙතනදි. අවසානෙ මේ පියුරිටන් වැඩසටහනේ මස්තකප්‍රාප්තිය තමා වික්ටෝරියානු සංස්කෲතිය හා සදාචාරය. ඒකට අමුතුවෙන් විස්තර ඕනෙ නෑනෙ. ලෝකෙ තිබ්බ පියුරිටන් ම එක්ස්ට්‍රීම් ම හා අපි දකින තාලෙට පසුගාමීම සංස්කෲතියක්. කාන්ත හින්සක ලමා හින්සක යුගයක්.

කතාව ඉවර නෑ. දැනුයි කතාව පටන්ගන්නෙ.

ඕන්න ඔය වික්ටෝරියානු පන්නෙ යුගවල සීමාකාරි පියුරිටන් ක්‍රමේ එක්ක ඝට්ටනේ තමා නූතන චින්තනය බිහිවන්නෙ. ඒකත් බෝම හැල හැප්පීම වෙලා තමා බෝම මෑතකදි ලිබරල් චින්තනය දක්වා එන්නෙ. මේ ලිබරල් චින්තනේ අමු හිපි ටයිප් එකක්. එනිතින් ගෝස්. අතිශයින්ම ලිබරල්. හැටේ දශකෙ ඕකෙ සන්ධිස්තානයක්.

ඒ අතිශයින්ම ලිබරල් සිස්ටම් එකත් ආයෙ නවතින්නෙ අර එකදාස් හත්සිය ගනන් වල බිරිතානිය වගෙ තැනක. එතනදි ආයෙත් සමාජෙ පිරිසක් මේකෙ කුණු සුද්ද කරන්න පටන් ගන්නව. සමාජෙ ඉහල කොනකින් එන්නෙ, ඒ කිව්වෙ ඔය ප්‍රසිද්ධ චරිත ස්ක්‍රීන් එකේ නිතර ඇහැට පේන මිනිස්සු ආදියගෙන්. ඔවුන් මෙන්න මේ එනිතින් ගෝස් යුගේට දාන නීතිරීති සීමා පියුරිටන් සන්කල්ප තමා ඔය පොලිටිකල් කරෙක්ට්නස් කැන්සල් කල්චර් ආදිය හරහා ගිහින් අද වෝක් ලිබරල් තත්වය දක්වා විකාශය වන්නෙ. ඒක කොච්චර කේස් ද කිව්වොත් මේ ගැන මන් ෆේස්බුක් පෝස්ට් එකක තව පැහැදිලි කරන්න ගියොත් ලියවෙන වදන් කීපෙකට මාකයිය මාව මාසෙකට ඔස්ට්‍රෙලියාවෙ හිර කදවුරකට ... නෑ සොරි පෝස්ට් රිස්ට්‍රික්ශන් මහ උලු ගෙදරට යවනව.

මේක තව එහාට කොහෙ යයිද දන්නෙ නෑ. හැබැයි දීර්ඝ මානව ඉතිහාසයේ පැටන් එක බැලුවම මේ වෝක් ලිබරලිස්ම් කියන්නෙ පියුරිටන් මූව්මන්ට් එකක්ම තමා. ඉතින් ස්වභාවයෙන් කෝඩ් ඔෆ් කන්ඩක්ට් වලින් වෙනස් වුනාට මේක නියෝ වික්ටෝරියන් මොඩල් එකක් ම තමා. වෙනත් බසකින් කිව්වොත් වෝක් ලිබරලිස්ම් කියන්නෙ ලිබරල් සමාජෙ වචනාර්තයේ ලිබරල්භාවයේ අවසානය. තවත් අලුත් වික්ටෝරියන් යුගයක්.

ටිපර් පාක් කල අය දැන් එන්න එපා ට්‍රේලර් උස්සන්. මම ඔය කිව්ව මතවාද එකක්වත් ස්ට්‍රික්ලි ෆොලෝ කරන්නෙ නෑ. එකකටවත් භක්තිවන්තව බැදිල නෑ. මන් මේක නිකම් ඇනලයිස් කරනවා පමණයි. වෝක් ලිබරලිස්ම් කාලෙ ජීවිතේනම් පහසුයි කියල මට ෆීල් වෙනව. 1800 ගනන් මැද වික්ටෝරියා ඇන්ටි බලේට ආපු කාලෙත් එහෙම හිතෙන්න ඇති සමහර උන්ට. කෝමත් නෝම් එකට එලියෙන් ඉන්න උන්ටනෙ කැසිල්ල. මන් නෝම් එකේ සැපට ඉදන් හවසට හෑලි ලියන එකෙක් නිසා වෙන්න ඇති චන්දයක් තිබ්බොත් මේ පවතින මොඩලෙට තමා දෙන්නෙ.

ඒත් මේක පියුරිටන් මූව්මන්ට් එකක්. නියෝ වික්ටෝරියානු යුගයක්.

No comments:

Post a Comment